شیر پروانه ای

یر پروانه ای یا باترفلای ولو در تمامی سایزها هم به صورت دستی و هم خودکار (در اصطلاح شیر برقی یا موتورایز ولو هم گفته می شود) موجود می باشند، اما در طراحی انواع آن با عملگر دستی و در سایزهای بالاتر از 8 اینچ به دلیل حالت نصب و ابعاد بزرگتر شیر پروانه ای، از یک گیربکس مکانیکی در بین عملگر دستی (فلکه شیر) و دیسک یا مجرابند آن استفاده می شود.

طرز کار گیربکس مکانیکی به این صورت است که از طریق شافت متصل به دیسک، نیروی وارد شده از طرف فلکه را به دیسک انتقال داده و باعث سرعت در باز و بسته شدن دیسک می شود. از آنجایی که طراحی دیسک به گونه ای است که دقیقا در مرکز شیر قرار دارد، برای باز یا بسته شدن به گشتاور کمتری نیاز دارد. به این معنی که تنها با چرخاندن فلکه به مقدار 90 درجه، دیسک از حالت بسته به حالت باز و بالعکس تغییر شکل می دهد.